Wyspy. Historia

Wielki literacki i finansowy sukces „Europy" zmienił wiele aspektów mojego życia. Pozwolił mi przejść na wcześniejszą emeryturę z pracy wykładowcy i zająć się jedynie pisaniem, przyczynił się do wybrania mnie na członka Akademii Brytyjskiej. Wszystko to zbiegło się z opóźnioną publikacją moich książek w Polsce i otworzyło nowy okres dla mojej rodziny, która od tej pory dzieliła swój czas pomiędzy Oksford i Kraków. Te sukcesy utorowały drogę dla dziesięcioletniego kontraktu z wydawnictwem Macmillan, zakładającego napisanie trzech książek.

„Wyspy. Historia” to pierwsza książka napisana dla tego wydawnictwa. Była czymś zupełnie innym niż moje wcześniejsze prace. 25 lat badania historii Polski nauczyło mnie, że główny nurt badań historycznych jest często bardzo wybiórczy: tak zwani historycy Europy często piszą o Niemczech i Rosji pomijając kraj leżący między nimi, a historycy brytyjscy często piszą o Wyspach Brytyjskich, tak jakby nic poza Anglią się nie liczyło. Postanowiłem znaleźć na to antidotum.

Książka będąca rezultatem tego postanowienia swoją objętością, zakresem i ambicjami przewyższyła nawet Europę. W większości pisałem ją w Australii, gdzie moi koledzy z Adelajdy i Canberry wsparli mój atak na anglocentryczną historiografię, a zasoby biblioteczne pozwoliły pracom posuwać się naprzód. Żałuję jedynie, że czas nie pozwolił mi nieco przyciąć najdłuższych cytatów, mimo że wielu czytelników chwaliło obszerne wyjątki z innych prac, które wspierały moje argumenty. Recenzje były pochlebne. Świętej pamięci Hugo Young nazwał „Wyspy": „pierwszą europejską historią Brytanii”.

„Wyspy" po raz pierwszy włączyły mnie w nurt współczesnej polityki. Ostatni rozdział, po omówieniu kruszących się fundamentów Zjednoczonego Królestwa, poświęciłem spekulacjom na temat tego, czy nie zbliża się ono do swojego końca. Niektórzy krytycy uznali tę sugestię za oburzającą. Jednak teraz, gdy rząd Szkocji przygotowuje referendum niepodległościowe, okazuje się ona bardzo realistyczna.